تحقیق درباره صرفه جویی

مقدمه:

بعضی‌ها فکر می‌کنند، صرفه‌جویی یعنی؛ توی تاریکی بنشینیم و لامپ را روشن نکنیم!

یا دو هفته یک‌بار حمام برویم، تا آب کمتری مصرف شود.

یا مثلا در زمستان‌ها، از سرما قندیل ببندیم و مثل بید بلرزیم ولی بخاری را روشن نکنیم!

بعضی‌ها هم اصلاً باورشان نمی‌شود که بشود صرفه‌جویی کرد.

و می‌گویند: یعنی اگر شیر آب چکه نکند، یا یک لامپ اضافه خاموش شود، دیگر برق نمی‌رود؟ دیگر کمبود آب نداریم؟

ولی راستش: بله اگر حتی 1 لامپ اضافه خاموش شود و انرژی برق هدر نرود، باعث صرفه‌جویی در برق می‌شود و خاموشی و قطع برق کمتر اتفاق می‌افتد.

صرفه‌جویی کار سخت و عجیبی نیست. اگر ما به اندازه‌ی نیاز و درست از منابع انرژی مثل آب و برق و گاز و... استفاده کنیم، صرفه‌جویی کرده‌ایم.

گفته، استفاده نکردن از نعمت‌های ارزشمندی که خدا در اختیارمان قرار داده، یعنی صرفه‌جویی؟

اتفاقاً صرفه‌جویی یعنی: از نعمت‌های خدادادی خوب و درست و به جا و به اندازه استفاده کنیم و مواظب باشیم حتی ذره‌ای از آن هدر نرود.

به نظر من صرفه‌جویی یعنی: خدایا شکرت که به ما این‌همه نعمت دادی.

چگونه صرفه جويی کنیم:

سوالي كه غالبا از من پرسيده ميشود اين است كه چگونه ثروتمند شويم. آيا اين كار با خريد سهام انجام ميشود؟ آيا روش صحيح اين است كه حساب هر ريال را نگه داريم و در تنگدستي و سختي زندگي كنيم؟ آيا راه رسيدن به ثروت با ريسك فراوان طي ميشود؟ آيا رسيدن به اين هدف هوش و تحصيلات بالا ميخواهد؟ يا اينكه همه اش به شانس بستگي دارد؟

پاسخ اين است، براي رسيدن به ثروت، تنها يك راه وجود ندارد و تمام روشهاي بالا براي عده خاصي ثروت به بار آورده است. اما شما با پيروي از چند دستور ساده ميتوانيد تمام احتمالات براي ايجاد ثروت را به نفع خود به كار ببريد.

1- خرج شما بايد كمتر از دخل باشد:

اين روش بيش از هر روش ديگر مورد بي توجهي قرار ميگيرد، به اين دليل كه بسياري از افراد تصور ميكنند براي انجام اين كار بايد استانداردهاي فعلي زندگي خود را تقليل دهند- كه براي بسياري از افراد غير ممكن است.

مطمئنا شما ميتوانيد بيلان شخصي خود را با صرفه جويي در سرگرميهايي نظير بيرون غذا خوردن، تغيير دهيد. تهيه يك قوري چاي يا قهوه در محل كار به جاي نوشيدن يك فنجان قهوه 1000 توماني يا چاي 800 توماني (و بيشتر) بر نقدينه شما تاثير خواهد داشت. اما بزرگترين تفاوت در زماني است كه شما درآمد خود را افزايش دهيد.

بهتر است بودجه خود را به عنوان يك كيك در اندازه مشخص كه بايد براي تامين مخارج روزمره و صورت حسابها، به اندازه هاي مختلف بريده شود، در نظر نگيريد. بلكه به اين فكر كنيد كه چگونه بايد اندازه اين كيك را افزايش دهيد.

ابتدا ببينيد كه اوقات خود و البته پولتان را چگونه صرف ميكنيد. اگر زمان نسبتا زيادي را به كاري كه آنرا “وقت گذراني” مي ناميم سپري ميكنيد و در طي آن مسلما پول خرج ميكنيد، بايد تغيير روش داده و از وقت خود براي انجام كارهايي كه درآمدي هم نسيب شما ميكنند استفاده كنيد.

اين كارهاي نيمه وقت ميتوانند شامل استفاده از هر فن و هنري كه داريد بشوند، از جمله نگهداري از كودكان، سالمندان يا بيماران، فروشندگي، ترجمه، تدريس خصوصي و مانند اينها. به ياد داشته باشيد كه درآمد حاصل از اين كار اضافه را به طور صحيح سرمايه گذاري كنيد تا بهترين استفاده را از آن برده باشيد.

2- كاري كنيد كه پولتان به نفع شما كار كند نه بر عليه شما:

همانطور كه تصميم گيري صحيح مالي و دنبال كردن يك برنامه مرتب در سرمايه گذاري ميتواند پول شما را به ياري قدرتمند تبديل كند، تصميمهاي نادرست موجب ميشوند كه راه رسيدن به موفقيت پر از دست انداز شود.

مثال خوب اين مورد استفاده از كارتهاي اعتباري است. (از آنجايي كه استفاده از اين كارتها در ايران هم معمول شده است، مطالعه اين بخش هم به كار ما مي آيد.) در آمريكا كه استفاده از كارت اعتباري بسيار رايج است، تصميمهاي نادرست و نا آشنا بودن به حساب و كتابهاي پنهان در پشت اين ابزار ساده خريد، سالانه موجب ورشكستگي عده بسياري ميشود.

توجه كنيد كه بسياري از كالاهايي كه با كارت اعتباري خريداري ميشوند، مدتها قبل از اينكه پرداخت قسطشان تمام شود از بين رفته يا مصرف شده اند. اگر در حال حاضر مقروض هستيد، توجه كنيد كه با دوبرابر كردن حداقل مقدار قسط ماهانه يا تنها با افزودن مبلغ كوچكي به آن، سريعتر از زير بار بدهي خود خارج خواهيد شد.

3- به خاطر داشته باشيد، اگر آنرا نبينيد، خرجش هم نميكني:

به فيش حقوقي خود با دقت نگاه كنيد، متوجه ميشويد كه قبل از اينكه به مبلغ نهايي برسيد، مقداري از حقوق شما براي پرداخت بيمه، ماليات و مانند اينها كسر شده است. اين پول قبل از اينكه شما بتوانيد برايش تصميمي بگيريد، به طور خودكار از فيش شما برداشته شده است.

شما ميتوانيد چنين برنامه اي را براي پس انداز شخصي خود مورد استفاده قرار دهيد. شما ميتوانيد با بانك خود مشورت كنيد و مقداري از مبلغ دريافتي خود را هر ماه براي يك سرمايه گذاري خاص يا خريد اوراق بهادار مصرف كنيد يا اينكه مبلغ مشخصي را هر ماه در حساب طولاني مدتي قرار دهيد. اين كار را با هماهنگي محل كار و بانك هم ميتوانيد انجام دهيد تا اين پس انداز دچار وقفه نشود. نكته مهم اين است كه اگر اين پول در دست شما نباشد و “آنرا نبينيد” خرجش هم نميكنيد.

 

4- براي پس انداز و سرمايه گذاري خود اهدافي قائل شويد:

آيا ميل داريد در سنين 40 يا 50 سالگي صد ميليون تومان داشته باشيد؟ هدفتان هر چه هست، بايد برايتان مشخص باشد اما هرگز نبايد براي خود هدفي در نظر بگيريد كه كنترل روشهاي رسيدن به آن از عهده شما خارج باشد.

اهداف شما نبايد بر اضافه حقوق احتمالي شما تكيه كند، بلكه بايد بر كوشش و توانايي شخص شما استوار باشند. شما ميتوانيد با تحصيل بيشتر، بر روي خودتان سرمايه گذاري كنيد، به اين ترتيب پس از پايان تحصيل يا به دست آوردن تخصص يا آموختن يك فن تازه، در شغل خود ارتقا يافته يا كار پردرآمد و جديدي را آغاز كنيد.

شايد لازم باشد در زمينه سرمايه گذاري بيشتر ريسك كنيد يا شيوه زندگي خود را با پرداختن به شغلي كه به جاي حقوق ثابت، از كميسيونهاي بالا برخوردار است، تغيير دهيد. قبل از هر چيز، ريسك و توانايي خود را ارزيابي كنيد و ببينيد كه اگر بيشتر احتمالات به سود شما تمام شود، تا چه حد بر مبلغ دريافتي شما افزوده خواهد شد.

اشاره:

شمار زیادی از مردم، صرفه جویی را با کم مصرف کردن اشتباه می گیرند و حال آنکه چنین نیست. صرفه جویی، راه و رسم مصرف بجاست. برای این کار، شیوه های گوناگونی هست که خیلی ساده و در عین حال بی دردسرند. ولی همین طریقه های آسان نیز ممکن است هزینه ها را به نحو چشمگیری بکاهند.

شما با رعایت بیست و چهار راه حل ساده زیر می توانید کلاً در هزینه های خانوادگی صرفه جویی کنید:

1ـ برفک درون یخچال و یخ زن (فریزر) خود را مدام تمیز کنید چرا که یک سانتی متر برفک داخل یخچال باعث می شود که مصرف برق به میزان دو درصد زیاد شود.

2ـ برای استحمام، بیشتر از دوش استفاده کنید و بکوشید از وان کمتر بهره ببرید. موقعی که دارید تنتان را لیف و سرتان را شامپو(3) می زنید، شیر آب را بی جهت باز نگذارید.

3ـ چنانچه کسی در خانه نیست، آخر شب تلویزیون را به طور کلی خاموش کنید و نگذارید تلویزیون روی دگمه خودکار روشن بماند.

4ـ مبل یا پرده ضخیمی را جلوی رادیاتور قرار ندهید چون این عمل باعث می گردد هوا به خوبی جریان نیافته و اتاق گرم نشود.

5ـ کاربرد زودپز برای پختن غذا موجب صرفه جویی 40 درصد از انرژی سوختی می شود. آیا باز هم به نظر شما ارزش سرمایه گذاری ندارد؟

6ـ چنانچه خشمگین و یا ناراحتید، اصلاً عازم خرید نگردید چرا که امکان دارد چیزهایی بیهوده بخرید که بعدا پشیمان شوید.

7ـ شیری که چکه می کند، ممکن است باعث هدر رفتن 2 هزار لیتر در سال شود. پس در تعمیر شیرآلات کوتاهی نکنید.

8ـ دسته گل حقیقتا بسیار روحنواز است، ولی بکوشید برای دوستان و آشنایان یک گلدان گیاه خانگی و یا گل خشک هدیه بدهید. آنان با دیدن چنین هدایای بادوام، یاد شما را در ذهنشان بیشتر زنده نگه می دارند.

9ـ آب 90 درجه سانتی گرادی به اندازه آب 60 درجه، پوشاک را پاکیزه می کند. لکن همین کاهش 30 درجه سبب می گردد که 45 درصد از برق مصرفی شما صرفه جویی شود.

10ـ موقع تهیه لباس دقت کنید پوشاکی که می خرید، به خشک شویی نیاز نداشته باشد. هنگام خرید لباس از فروشنده بخواهید تا اطلاعات ضروری را در باره نوع پارچه و طریقه شستشو و نگهداری آن در اختیارتان بگذارد.

11ـ در زمستان درز پنجره ها و درها را با گذاشتن عایق بگیرید. درزهایی از این قبیل باعث نفوذ سرما و گرد و خاک می گردند. برای حفظ هر یک درجه دما، 6 درصد در انرژی صرفه جویی می کنید.

12ـ هیچ گاه یخچال و یا یخ زن (فریزر) را کنار گاز، شوفاژ، ماشین لباسشویی و ظرف شویی قرار ندهید و تا سر حد امکان دو وسیله یادشده را از دیوار جدا سازید. زدودن برفک درون یخچال و یخ زن (فریزر) و پاک کردن پشت آنها در بهتر شدن کارکرد دستگاههای مزبور مؤثر می باشد.

13ـ مواد شوینده همچون مایع ظرفشویی و یا گرد (پودر) رخت شویی را در آب حل کنید. بدین ترتیب می توانید تا 50 درصد در مصرف مواد مذکور صرفه جویی نمایید.

14ـ موقع دوش گرفتن، آب سرد موجود در لوله ها را در ظرفی جمع آوری کنید، چون آب باقی مانده در لوله ها به مقدار زیادی کلر خود را از دست می دهند و آب مناسبی جهت آبیاری گیاهان خانگی به حساب می آید. چنانچه عادت دارید که موقع مسواک کردن دندانها، شیر آب را باز بگذارید، بدانید که سالانه تا 730 لیتر آب را بیهوده از دست می دهید.

15ـ برای تعویض هوای اتاق، لای پنجره را به مدت زیادی باز نگذارید. بلکه با گشودن کامل پنجره به مدت 5 دقیقه نیز هوای اتاق را عوض می کنید و ضمنا بدین وسیله گرمای اتاق از بین نمی رود.

16ـ اگر کاغذ کادو و نوار (روبان) کار کرده را اتو کنید، می توانید آنها را مجددا برای بستن هدیه مورد نظرتان به کار ببرید. به یاد بسپارید که کاغذهای روغنی را نمی شود اتو کرد، لیکن ممکن است آنها را دقیقا تا کرده و بار دیگر مورد استفاده قرار دهید.

17ـ موقع شستن میوه، سبزی و یا ظرف و غیره، شیر آب را تا ته باز نگذارید. بهتر است آنها را قبلاً خیس کنید. کاربرد اسکاچ و مایع ظرفشویی باعث می شود تا بهتر تمیز شوند.

18ـ انتهای لوله (تیوپ) کرِم و یامایع خاص محافظت پوست (لوسیون) خالی را ببرید. مطمئن باشید که داخلش هنوز قدری ماده هست که می توانید تا مدتی از آن استفاده کنید.

19ـ کرمهای قدیمی ضد آفتاب را می شود به عنوان کرم روز به کار برد مخصوصا چنانچه اثر ضد آفتابی کرم کم باشد.

20ـ خانمها به خاطر داشته باشند که ماده ای نظیر سرمه (ریمل) خشک شده خویش را بیرون نیندازند بلکه با نهادن آن در یک ظرف آب گرم می شود بار دیگر آماده مصرفش ساخت.

21ـ شامپو و یا ماده شوینده بزرگ را در ظرفهای کوچکتری بریزید. چرا که احتمال دارد به علت سنگینی، مقدار بیشتری از آن به کار آید. به کارگیری ظرفهای کوچک، موجب صرفه جویی می گردد.

22ـ چنانچه ناچار شوید که هنگام مسافرت چمدانها و ساکها را روی خودرو بنهید، آنها را به نحوی قرار دهید که کمتر جلوی جریان هوا را بگیرند و بدین وضع تا ده درصد در مصرف بنزین صرفه جویی می شود.

23ـ برای خرید، کمتر از کارت اعتباری و چک استفاده کنید. زیرا با پرداخت پول نقد، بهتر متوجه مقدار دخل و خرج خویش می شوید.

24ـ همواره بعد از پایان هر فصل، خرید کنید. مثلاً برای خرید چکمه و پوشاک زمستانی، پس از فصل زمستان اقدام نمایید. هرگز موقع اعیاد، اسباب بازی نخرید.

صرفه جویی و قناعت:

اسراف در لغت به معنی تجاوز و زیاده روی است و بنابراین در امور اعتقادی و همچنین در تمام افعال و اعمال انسانی متصور است.

در مقاله حاضر نویسنده با بررسی مقوله اسراف و صرفه جویی از دیدگاه آیات و روایات، بر ضرورت فرهنگ سازی برای صرفه جویی و قناعت در جامعه تأکید کرده است که آن را با هم از نظر می گذرانیم.

مسأله اسراف و قناعت از مفاهیم و گزاره های مورد اهتمام دین مبین اسلام است که در آیات قرآنی و روایات اهل بیت (ع) بر روی این دو موضوع تأکیدات فراوان صورت گرفته است.

معنی و مفهوم اسراف:

«اسراف در لغت به معنی تجاوز و زیاده روی است و بنابراین در امور اعتقادی و همچنین در تمام افعال و اعمال انسانی متصور است. اسراف در عقیده آن است که انسان درباره خود یا دیگری چیزی را که دروغ و سزاوار نیست، معتقد شود، مانند اعتقاد فرعون به ربوبیت خودش که گفت: برای شما غیر از خودم خدائی نمی شناسم» و پروردگار عالم او را از مسرفین خواند. یا اینکه آنچه را که سزاوار تصدیق و اعتقاد است باور نکنند مانند اعتقاد به خدا و نبوت پیغمبران و امامت ائمه و معاد و... چنانچه در قرآن مجید می فرماید: و اینچنین جزا می دهیم کسی را که از حد بگذراند (اسراف کند) و به آیات پروردگارش ایمان نیاورد و عذاب آخرت سخت تر و باقی تر است.»

موضوع صرفه جویی به قدری در اسلام اهمیت دارد که علمای اخلاق تأکید می کنند: «سزاوار است مؤمن در امور مباح هم سعی کنند که اسرافی از آنها سر نزند، مانند اسراف در خواب، بیداری، حرف زدن و خوردن، چنانکه در حدیث است خدا هر پرخور و پرخوابی را دشمن می دارد.

فرهنگ دینی ما به خوبی ابعاد و انواع مختلف اسراف را ترسیم می کند و به انسان مسلمان می آموزد که چگونه خود را از سقوط در این ورطه حفظ کند. یکی از علمای اخلاق اسلامی در تعریف اسراف و انواع آن می گوید:

«اسراف، به معنای تجاوز از حد و زیاده روی کردن است و آن یا از جهت کمیت است که صرف کردن مال است در موردی که سزاوار نیست هر چند به مقدار درهمی باشد و یا از جهت کیفیت است و آن صرف کردن مال است در موردی که سزاوار است، لکن بیشتر از آن چه شایسته است و از همین رو بعضی صرف مال را در موردی که سزاوار نیست تبذیر گفته اند و صرف مال را در زیادتر از آنچه سزاوار می باشد، اسراف دانسته اند.

اسراف در قرآن و روایات:

آیات قرآن درباره نکوهش اسراف و تبذیر و ارزش و جایگاه میانه روی و بهره گیری صحیح از نعمت های الهی به اندازه ای روشن و واضح است که ما به عنوان یک مسلمان باید به چنین مکتب دقیق و اخلاقی افتخار کنیم.

قرآن در جای جای خود به مسئله اسراف اشاره می کند و اسراف کننده را مورد سرزنش قرارمی دهد، برخی از این آیات عبارتند از:

- خداوند کسی را که اسرافکار و بسیار دروغگوست، هدایت نمی کند.

- اسرافکاران اهل آتش جهنم هستند.

- از نعمت های الهی بخورید و بیاشامید، اما اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست نمی دارد.

- (بندگان خداوند) کسانی هستند که هرگاه انفاق کنند، نه اسراف می نمایند و نه سختگیری، بلکه در میان این دو، حد اعتدالی دارند.

- و اسراف نکنید که خداوند مسرفان را دوست ندارد.

قرآن کریم مسئله اسراف را در معنای بسیار وسیعی به کار برده است و همانگونه که در روایات نیز عنوان شده اسراف مراتب مختلفی دارد، اسراف در مرتبه ای مختص خوردن و آشامیدن است و در جایی دیگر فرعون نیز در رتبه اسرافکاران قرارمی گیرد، قرآن به انسان هایی که زیاده روی و اسراف می کنند توصیه می کند که از راهی که در پیش گرفته اند، بازگردند و از رحمت و بخشش الهی مأیوس نشوند.

خدای متعادل در آیه۲۷ سوره بنی اسرائیل نیز این گونه تکلیف مسئله اسراف و تبذیر را روشن می سازد که: «اسراف مکن و مال خودت را پراکنده مساز، به درستی که اسراف کنندگان برادران شیاطین هستند و شیطان به پروردگارش سخت (منکر) و کفران کننده است.» فرهنگ اسلامی همانگونه که دیدیم زیاده روی در مصرف و استفاده از نعمت های مادی را از پائین ترین مراتب اسراف می داند، در حالیکه دایره این موضوع در اسلام بسیار گسترده است، تا جائیکه بحث از اسراف در عقاید و اعمال نیز به میان می آید.

احادیث و اخبار درنکوهش اسراف از ائمه شیعه بسیار نقل شده و به جرأت می توان گفت که در هیچ مذهب دیگری به این اندازه درباره مسئله میانه روی و اعتدال در مصرف تأکید نشده است، نگاهی به روایات زیر این مسئله را بیشتر آشکار می سازد.

امام کاظم(ع) در وصیت نامه ای به هشام می فرماید: یکی از لشکریان عقل میانه روی و از لشکریان جهل زیاده روی است.

امیرالمؤمنین علی(ع) فرمودند: «زیاده روی و اسراف مکن، زیرا بخشش اسراف کار مورد ستایش نیست و تنگدستی او هم مورد ترحم واقع نمی شود.

رسول خدا نیز در این باره اینچنین می فرماید (السرف یورث الفقر» زیاده روی فقر به بار می آورد.

امام موسی بن جعفر(ع) در جایی دیگر فرمود: کسی که در زندگی میانه روی و قناعت ورزد، نعمت او باقی می ماند و آنکه با تبذیر و اسراف زندگی کند، نعمتش از بین می رود.

علاوه بر این در سخنان گوهر بار ائمه هدی علیهم السلام بارها از اسراف و زیاده روی به عنوان عامل تباهی مال و ثروت، از بین رفتن برکت و مقدمه و زمینه فقر و تندستی یاد شده است.

قناعت، فضیلت بزرگان:

درکنار بحث اسراف که همواره دراسلام مورد مذمت قرار گرفته است، مسئله قناعت خصلت و ویژگی ارزشمندی برای یک انسان مسلمان به شمار می رود. در فرهنگ اسلامی صفت قناعت از جمله صفات فاضله و اخلاق حسنه است و از آن به عنوان وسیله ای که سعادت ابدی آدمی را به بار می آورد یاد شده است. امام محمدباقر(ع) در این رابطه می فرمایند: هرکه قناعت کند به آنچه که خدا به او می دهد، غنی ترین مردم است. علاوه بر این در کتب اخلاقی اسلامی نیز می بینیم که روشهای تحصیل این صفت پسندیده مورد بحث و بررسی قرارگرفته و علمای اخلاق به صورت مفصل به این موضوع پرداخته اند که حاکی از توجه دین مبین اسلام به این مسئله است، به عبارتی در آموزه های دینی ما علاوه بر اینکه مسئله قناعت و صرفه جویی یک مسئله تاثیرگذار درجامعه محسوب می شود و به ابعاد اجتماعی آن پرداخته شده، هر فرد مسلمان نیز به کسب و تحصیل این ویژگی اخلاقی پسندیده به عنوان یک فضیلت تشویق شده است. همچنین با نگاهی به ادبیات این مرز و بوم خواهیم دید که ادبیات و شعرای ایرانی نیز در جایگاههای گوناگون به مسئله اسراف و در مقابل آن به صرفه جویی و قناعت توجه ویژه ای داشته اند. همچنانکه در گلستان سعدی بابی در فضیلت قناعت وجود دارد و در کتاب بوستان نیز باب دیگری به قناعت اختصاص یافته است.

سعدی می گوید:

چو کم خوردن طبیعت شد کسی را

چو سختی پیش آید سهل گیرد

وگر تن پرورست اندر فراخی

چو تنگی بیند از سختی بمیرد

یا اینکه می گوید:

ای قناعت، توانگرم گردان

که ورای تو هیچ نعمت نیست

آثار متعددی از ادبیات فارسی وجود دارد که به بحث قناعت و صرفه جویی پرداخته اند و بسیاری از این مباحث ریشه در فرهنگ دینی و سنت ها و آیین های ملی و بومی ما دارند که توجه به این آثار و بازگونمودن آنها در جامعه به شکل مطلوب می تواند اشاعه دهنده فرهنگ مصرف صحیح و پرهیز از اسراف باشد.

ضرورت احیای فرهنگ میانه روی و قناعت:

موضوع اسراف و زیاده روی و در مقابل آن صرفه جویی به قدری گسترده و مبسوط در کتب دینی و اخلاقی اسلامی مورد بحث قرار گرفته که هر شک و شبهه ای را از ذهن انسان برطرف می سازد و بسیاری از ما به رغم اینکه به ابعاد مختلف آن احاطه نداریم، اما بازهم به دلیل همین تاکیدات فراوان لزوم صرفه جویی و به قولی اندازه گیری مقتصدانه درمصرف را به عنوان یک ارزش دینی و انسانی پذیرفته ایم. اگرچه برای ما انسانهای غافل تنها هنگامی که به خشکسالی و محدودیت قطعی برمی خوریم، مسئله صرفه جویی جلوه پیدا می کند، اما اسلام به عنوان مکتبی که برای سعادت بشر برنامه دارد، درهمه حال و همه جا اسراف را امری ناپسند ذکر می کند و مومنان را از زیاده روی برحذر می دارد. حال اگر می خواهیم در عرصه های گوناگون به موفقیت دست بیابیم، باید فرهنگ اسلامی مصرف صحیح را در جامعه ترویج کنیم.

به نظر می رسد مسائلی از قبیل کم آبی و خشکسالی و غیرآن، یک محصول معنوی ارزشمند را برای ما به ارمغان آورده است و آن چیزی نیست جز احیای مجدد فرهنگ مصرف صحیح به رغم همه نواقص. درست است که باید به این موضوع بیش از آنچه که هست، پرداخته شود، لکن قطره ها هستند که جریان ساز می شوند و جرقه ها و شعله ها و زبانه های آتش را مهیا می سازند.

برای مبارزه با اسراف و ترویج مصرف صحیح باید به ریشه هایی توجه داشت که بتواند تاثیر عمیق در دل و جان مردم بگذارد، زیرا در غیر این صورت ممکن است روزگاری فرا رسد که دیگر خبری از این ریشه ها نیز نباشد. حال که این ریشه ها هنوز خشک نشده باید به آن توجه داشت و غفلت نورزید، همانطور که اسراف به معنای گسترده آن محصول فرهنگ بیگانه است، صرفه جویی و میانه روی و اعتدال در امور مختلف نیز از دل فرهنگ اسلامی و بومی ملت ما بیرون آمده است، بنابراین برای آنکه بتوانیم الگویی صحیح از مصرف را ارائه دهیم، ناچار هستیم که به احیای فرهنگی جامعه بهایی بیش از پیش دهیم و از این فرصت ایجادشده به نحو احسن استفاده کنیم، فرصتی که امروز به بهانه کم آبی و خشکسالی تجلی یافته است. بنابراین از منظری دیگر کم آبی و خشکسالی برکات معنوی را نیز به همراه خود داشته است و می تواند به نقطه آغازین برای برنامه ریزی و ترویج فرهنگ اسلامی صرفه جویی نیز تبدیل شود.

فراموش نکنیم که فرهنگ مقوله ای مجرد و یک وجهی نیست، بلکه مسائل فرهنگی همواره تحت تاثیر امور دیگری قرار می گیرند، نمی توان از یک سو شاهد رواج فرهنگ مدگرایی در جامعه بود و ازطرفی انتظار داشت مردم به صرفه جویی درمصرف اهتمام داشته باشند.

به هرحال به نظر می رسد این اراده مردمی در زمینه صرفه جویی باید با فرهنگ سازی و تلاش همه جانبه، استمرار یابد تا در آینده ای نزدیک مشکلات ناشی از محدودیت منابع کمترین تاثیر منفی را در جامعه ما داشته باشد.

یادمان باشد که اسراف کاری می تواند از پایین ترین مراتب آغاز شده و به نقطه اوج خود برسد، دراین میان تنها فرهنگ مبتنی بر آموزه های اخلاقی منبعث از وحی است که می تواند درمقابل آن بایستد، این فرهنگ در جامعه ما ریشه دارد و باید به اشاعه آن کمک کرد.

منابع:

school-s.blogfa.com

tebyan.net